Van de rivier tot de zee Palestina will be free is als slogan gevangen tussen een èènstaat en de tweestaten-oplossing
Doordat de slogan goed klinkt wordt ze op betogingen gretig nagezongen en weinigen begrijpen – of proberen het te doen voorkomen alsof ze het niet begrijpen – dat dit voor de radicalen betekent dat Israël ophoudt te bestaan en dat de Joden worden teruggedreven vanwaar ze komen. Ik zou graag diezelfde mensen dezelfde slogan hier willen zien gebruiken (zullen ze niet) want hier zijn het de racisten die stellen dat mensen moeten terugkeren vanwaar ze kwamen en weer de boot of het vliegtuig moeten nemen (remigratie).
Voor anderen is het dan weer een èènstaat oplossing waar alle Palestijnen en Joden in dezelfde democratische staat zouden leven.
Source Libération Tip to translate the French text chose the language above the text
pour certains, le slogan n’est pas synonyme de destruction d’Israël, mais bien de démocratie. Ainsi en est-il de l’activiste franco-palestinienne Rima Hassan, qui s’est vu vivement reprocher l’emploi de la formule, et qui s’en défend : «Je considère qu’on est dans un régime d’apartheid. En Cisjordanie et à Jérusalem-Est, les Palestiniens font face à l’occupation et la colonisation. En Israël, ils sont traités comme des citoyens de seconde zone. A Gaza, ils subissent un blocus. Ceux qui sont réfugiés dans des camps n’ont pas de droit au retour.» C’est dès lors pour demander que «tous les Palestiniens soient libérés de toutes ces oppressions» que Rima Hassan emploie le slogan, assure-t-elle. Celle qui rêve d’un Etat binational revendique «une égalité de droits», sans l’associer «à une logique anti-israélienne». «Il n’y aura pas de solution à deux Etats», écrivait-elle dans une suite de messages sur X le 5 novembre, où l’emploi de l’expression «From the river to the sea» lui a valu de nombreuses critiques. Dont celle d’Emmanuelle Ducros, journaliste à l’Opinion, à laquelle elle a notamment répondu par un emoji de loutre – un animal qui peut vivre dans la mer ou les rivières.
Le slogan «est un appel à la liberté, aux droits de l’homme et à la coexistence pacifique, et non à la mort, à la destruction ou à la haine», soutient aussi Rashida Tlaib, élue à la Chambre des représentants des Etats-Unis d’origine palestinienne, sur X. Dans un article rédigé en 2021, l’écrivain américano-palestinien Yousef Munayyer soulignait, lui, qu’il ne s’agit que d’un moyen de s’exprimer en faveur d’un Etat où «les Palestiniens pourraient vivre dans leur patrie en tant que citoyens libres et égaux, ni dominants ni dominés par d’autres». Et dès 2018, l’historienne Maha Nassar, spécialiste du Moyen-Orient, estimait que ce slogan s’inscrit «dans le cadre d’un appel plus large en faveur de l’établissement d’un Etat démocratique laïque dans l’ensemble de la Palestine historique», où coexisteraient Palestiniens et Israéliens avec les mêmes droits.”
Maar deze mensen zijn wel wat goedgelovig en hoe eerbaar hun ideeën ook zijn, het Europese model heeft aangetoond dat een Nieuwe Grote Staat vormen veel moeilijker is dan een nieuwe superstaat maken om nadien de verschillende statente laten samenwerken en zorgen dat de onderlinge flow van mensen en middelen tussen hen zo vlot mogelijk kan gebeuren tot ze zoals in de Europese Unie bijna geen rekening meer houdt met de aanwezigheid van grenzen voor het merendeel van de transacties. Dat is nog een lange weg om af te leggen maar het toont wel dat een tweestaten plan met echte veiligheid en vrede tussen deze buurlanden de mogelijkheid biedt voor Palestijnen om in Tel Aviv op vakantie te gaan terwijl Israëli in Oost-Jerusalem vb een winkel openhouden.
Hoe goed de slogan in haar eerste ontwerp ook kon zijn, ze is totaal onrealistisch als democratische intentie en dus realistisch betekent ze enkel het verdrijven van de Joden en het stichten van een enkel Palestijnse staat waar de Joden eventueel nog (tijdelijk) wat minderheidsrechten zullen krijgen maar altijd zullen afhankelijk zijn van de eventuele goodwill van de meerderheid die alle instellingen en veiligheidsdiensten in handen hebben. En laat dat nu exact het soort staat zijn waar de Joden in de jaren 1920 – 1948 vandaan vluchten en nadien toen de staat van Israël ontstond naartoe vluchten. Niet noodzakelijk omdat ze in hun thuisland zouden sterven maar wel omdat ze er als minderheid zodanig werden beknopt door de meerderheid dat het leven en zeker het Joodse aspect van hun leven er niet meer mogelijk was op een aangename normale manier.